Trudności w pisaniu

Praca z dzieckiem, które ma trudności w pisaniu, wymaga zrozumienia przyczyn tych trudności oraz zastosowania odpowiednich strategii wspierających. Trudności w pisaniu mogą wynikać z różnych czynników, takich jak dysgrafia, zaburzenia motoryki małej, problemy z koncentracją, trudności w przetwarzaniu wzrokowym lub słuchowym, a także brak pewności siebie. Poniżej przedstawiam plan pracy, który może pomóc w pokonywaniu tych trudności:

Plan pracy z dzieckiem mającym trudności w pisaniu

1. Diagnoza i rozpoznanie przyczyn trudności

• Konsultacja z rodzicami/opiekunami: zebranie informacji o dotychczasowych doświadczeniach dziecka, jego mocnych stronach i obszarach wymagających wsparcia. 
• Współpraca z poradnią psychologiczno-pedagogiczną: przeprowadzenie badań w kierunku dysgrafii, dysleksji lub innych zaburzeń. 
• Obserwacja dziecka: analiza, czy trudności dotyczą techniki pisania, organizacji tekstu, motoryki małej, czy innych aspektów. 

2. Dostosowanie warunków pracy

• Ergonomiczne stanowisko pracy: zapewnienie wygodnego krzesła i biurka, odpowiedniego oświetlenia oraz przyborów do pisania (np. grubsze ołówki, nakładki antypoślizgowe). 
• Minimalizacja dystraktorów: stworzenie spokojnego środowiska do pracy, wolnego od hałasu i zbędnych bodźców. 

3. Ćwiczenia rozwijające motorykę małą

• Ćwiczenia manualne: np. lepienie z plasteliny, nawlekanie koralików, wycinanie nożyczkami, rysowanie po śladzie. 
• Gry i zabawy: układanie puzzli, budowanie z klocków, gra w bierki.
• Ćwiczenia grafomotoryczne: rysowanie szlaczków, kolorowanie, pisanie po śladzie. 

4. Ćwiczenia usprawniające technikę pisania

• Pisanie w powiększonej liniaturze: ułatwia kontrolowanie kształtu liter.
• Korzystanie z kart pracy: z gotowymi wzorami liter i wyrazów do przepisywania. 
• Pisanie na różne sposoby np. kredą na tablicy, palcem w piasku, pisakiem na dużych kartkach.
• Ćwiczenia relaksacyjne dłoni: np. ugniatanie piłeczki antystresowej przed pisaniem. 

5. Wsparcie w organizacji tekstu

• Planowanie wypowiedzi: nauka tworzenia planu (np. w formie mapy myśli) przed pisaniem.
• Dzielenie tekstu na części: praca nad krótkimi fragmentami, aby uniknąć przeciążenia.
• Wykorzystanie narzędzi wizualnych: np. kolorowe karteczki do oznaczania części tekstu. 

6. Wykorzystanie technologii wspierających

• Programy do pisania na komputerze: np. edytory tekstu z funkcją sprawdzania pisowni. 
• Aplikacje edukacyjne: np. ćwiczenia grafomotoryczne na tabletach. 
• Narzędzia do zamiany mowy na tekst: jeśli pisanie jest szczególnie trudne, dziecko może dyktować swoje wypowiedzi. 

7. Wzmacnianie motywacji i pewności siebie

• Chwalenie postępów: docenianie nawet małych sukcesów, aby budować pewność siebie.
• Stawianie realistycznych celów: dostosowanie wymagań do możliwości dziecka. 
• Zachęcanie do kreatywności: np. pisanie opowiadań, listów lub pamiętników na tematy, które interesują dziecko.

8. Współpraca z rodzicami i specjalistami

• Regularne konsultacje z rodzicami: omawianie postępów i trudności.
• Współpraca z logopedą lub terapeutą pedagogicznym: jeśli trudności mają podłoże związane z zaburzeniami przetwarzania słuchowego lub wzrokowego. 
• Wsparcie psychologiczne: jeśli trudności w pisaniu wpływają na samoocenę dziecka. 

Przykładowe ćwiczenia do codziennej pracy

1. Ćwiczenia grafomotoryczne: rysowanie szlaczków, pisanie liter po śladzie. 

2. Przepisywanie krótkich tekstów: stopniowe zwiększanie długości tekstów. 

3. Tworzenie krótkich wypowiedzi pisemnych: np. opisywanie obrazka, pisanie listu. 

4. Gry i zabawy rozwijające motorykę małą: np. układanie klocków, lepienie z plasteliny. 

5. Ćwiczenia relaksacyjne: np. rysowanie dowolnych kształtów na dużych kartkach.  

Przykładowe cele do realizacji w ciągu roku szkolnego:

1. Poprawa techniki pisania (kształt liter, czytelność pisma). 

2. Zwiększenie płynności i szybkości pisania. 

3. Rozwijanie umiejętności organizacji tekstu. 

4. Wzmacnianie motywacji i pewności siebie w zakresie pisania. 

5. Wykorzystanie technologii wspierających pisanie. 

Kluczem do sukcesu jest cierpliwość i systematyczność i indywidualne podejście. Ważne jest, aby dziecko czuło, że ma wsparcie i że jego wysiłki są doceniane.